PAHs TRONG KHÔNG KHÍ: HỢP CHẤT GÂY ĐỘT BIẾN GEN

PAHs (Hydrocarbon thơm đa vòng) là nhóm hợp chất hữu cơ chứa nhiều vòng benzen ô nhiễm nguy hiểm do chúng có độc tính cao và có mặt nhiều trong môi trường không khí. PAHs có thể được phát thải vào môi trường khí từ những quá trình tự nhiên như núi lửa, cháy rừng,… tuy nhiên phần chủ yếu trong môi trường là do hoạt động sống của con người gây ra. Chúng là sản phẩm của quá trình cháy không hoàn toàn hoặc nhiệt phân các hợp chất hữu cơ như dầu mỏ, than đá, gỗ, chất thải rắn… và một số quá trình công nghiệp khác.

Khái niệm PAHs

PAHs ( Polycyclic Aromantic Hydrocarbons ) là những hydrocacbon thơm đa vòng giáp cạnh được cấu tạo từ một số nhân benzen ( có ít nhất 2 vòng benzen trong phân tử ) đính trực tiếp với nhau. Các hợp chất PAH thường được hiểu là những hợp chất chỉ chứa hai loại nguyên tử là carbon và hydro.

PAHs được chia thành 2 nhóm: nhóm hợp chất có khối lượng phân tử thấp là các PAH có số vòng benzen nhỏ hơn 4 vòng, và nhóm hợp chất có khối lượng phân tử cao là các PAH có từ 4 vòng benzen trong phân tử trở lên.

Nguồn phát thải PAHs vào không khí

PAHs có thể được phát thải vào không khí từ 2 nguồn : nguồn tự nhiên và nguồn do hoạt động của con người.

• Nguồn tự nhiên: Chất này chủ yếu xuất hiện trong tự nhiên thông qua quá trình biến đổi từ nhựa đường hoặc thông qua các quá trình tự nhiên như trầm tích, phun trào núi lửa. Ngoài ra, PAHs có thể được phát sinh từ việc đốt cháy không hoàn toàn các chất hữu cơ trong các vụ cháy rừng tự nhiên.
• Nguồn do hoạt động của con người: Được tạo ra từ quá trình đốt cháy hằng ngày như rơm rạ, củi, than, hút thuốc lá, từ các quá trình công nghiệp và khai thác, sử dụng các nhiên liệu hóa thạch, sản xuất nông nghiệp và sử dụng các chất bảo vệ thực vật, ngoài ra khói từ phương tiện giao thông và bụi từ các công trình xây dựng.

Trong thực phẩm, các lượng PAHs cũng có thể tồn tại tùy thuộc vào từng loại và khu vực. Các khu vực với mức độ ô nhiễm cao thì các thực phẩm như lương thực, cây trồng có nguy cơ bị ô nhiễm cao. Hoạt động của các khu công nghiệp và giao thông cũng tăng nguy cơ nhiễm PAH. Các loại thực phẩm có thể bị nhiễm trực tiếp thông qua chất thải môi trường hoặc bề mặt rau củ.

Nồng độ PAHs trong không khí

PAHs tồn tại rất phổ biến trong môi trường không khí. Nồng độ biến đổi khác nhau nhưng thông thường nằm trong khoảng dài từ 0,1 – 100 ng/m³. Nồng độ tại một số khu vực còn phụ thuộc vào các điều kiện môi trường trong không khí như nhiệt độ, lượng mưa, ánh sáng,…

Nồng độ ở những vùng xa xôi hẻo lánh thường thấp hơn so với những vùng đô thị. Tại các vùng đô thị nồng độ thường rất cao, đặc biệt là ở các khu vực gần với nguồn giao thông và các khu công nghiệp

Ngoài ra, vào mùa đông nồng độ thường cao hơn các mùa khác do :

• Tăng mức phát thải từ việc đốt nhiên liệu để sưởi ấm trong hộ gia đình.
• Tăng phát thải từ nguồn giao thông.
• Do điều kiện khí tượng trong mùa đông làm giảm khả năng phân tán chất ô nhiễm.
• Sự phân hủy PAH do phản ứng quang hóa trong mùa đông giảm.

Tác hại của PAHs

• Gây ung thư: PAHs được xếp vào nhóm chất gây ung thư nhóm 1 bởi Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC). Tiếp xúc với chất này trong thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ ung thư phổi, da, bàng quang, gan và các cơ quan khác.
• Gây ảnh hưởng đến hệ hô hấp: kích thích đường hô hấp, gây ho, hen suyễn, viêm phế quản và các bệnh về phổi khác.
• Gây suy giảm hệ miễn dịch:  làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị mắc bệnh hơn.
• Gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh: có thể gây ra các triệu chứng như nhức đầu, chóng mặt, rối loạn giấc ngủ và suy giảm trí nhớ.
• Gây ảnh hưởng đến hệ sinh sản:  ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của cả nam và nữ, làm tăng nguy cơ sảy thai, dị tật bẩm sinh và các vấn đề sức khỏe khác ở trẻ em.

Phương pháp xử lý PAHS trong khí thải

Hiện tại các phương pháp xử lý PAHs trong khí thải còn rất hạn chế, biện pháp chủ yếu vẫn là kiểm soát tại nguồn để giảm phát thải. Hướng nghiên cứu xử lý PAH bằng phương pháp oxi hóa trên hệ xúc tác đang là hướng mới và rất được quan tâ,

Về nguyên tắc, PAHs có thể được xử lý bằng phương pháp thiêu đốt thông thường ( trong điều kiện không có xúc tác ) nhưng phương pháp này đòi hỏi nhiệt độ lò đốt rất cao ( 1000 -1200 0 C ). Hơn nữa, phương pháp này còn sinh ra một lượng khí thải thứ cấp lớn như Nox, các sản phẩm đốt cháy không hoàn toàn và các sản phẩm tái kết hợp của khí thải từ các lò thiêu đốt…

Phương pháp oxi hóa có sử dụng xúc tác sẽ cho phép ta giảm nhiệt độ lò đốt, do đó giúp giảm chi phí nhiên liệu đồng thời giúp định hướng các sản phẩm chát khiến giảm phát sinh các khí ô nhiễm thứ cấp độc hại.

Giải pháp bảo vệ sức khỏe khỏi PAHs

• Giảm thiểu tiếp xúc với nguồn phát thải: Hạn chế sử dụng các sản phẩm và phương tiện thải ra PAHs, sử dụng phương tiện giao thông công cộng, đi bộ hoặc đi xe đạp .
• Sử dụng thiết bị lọc không khí: Lắp đặt thiết bị lọc không khí trong nhà và văn phòng để loại bỏ PAHs và các chất ô nhiễm khác.
• Bỏ hút thuốc lá: Hút thuốc lá là nguồn phát thải trực tiếp, bỏ hút thuốc lá là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe bản thân và những người xung quanh.
• Ăn uống khoa học: Ăn nhiều trái cây, rau xanh và các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa để tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của PAHs.
• Giữ nhà cửa thông thoáng: Mở cửa sổ thường xuyên để lưu thông không khí trong nhà, tránh tích tụ PAHs và các chất ô nhiễm khác.

Kết luận

PAHs là chất ô nhiễm nguy hiểm tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe con người và môi trường. Chúng là những chất gây ung thư và đột biến gen. Con người có thể bị nhiễm thông qua thức ăn, nước uống, khí thở hoặc trực tiếp tiếp xúc với các vật liệu chứa PAH.

Việc nâng cao nhận thức về tác hại của chúng và áp dụng các biện pháp bảo vệ là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng. Hãy chung tay giảm thiểu phát thải PAH và xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh.

Dịch vụ xử lý nước thải, khí thải – Công ty TNHH Công Nghệ Môi Trường Hoà Bình Xanh

Công ty TNHH Công nghệ Môi trường Hòa Bình Xanh tự hào là đơn vị uy tín hàng đầu trong lĩnh vực môi trường tại Việt Nam. Với hơn 10 năm kinh nghiệm, chúng tôi cung cấp các giải pháp toàn diện cho các vấn đề về nước thải, khí thải và các hồ sơ về môi trường. Với đội ngũ chuyên gia giàu kĩ năng, kinh nghiệm, cùng với các công nghệ tiên tiến – hiện đại, chúng tôi cam kết mang đến cho quý khách hàng những dịch vụ chất lượng cao với giá cả cạnh tranh nhất trên thị trường.

• Với phương châm: “Uy tín, chất lượng là hàng đầu” Hòa Bình Xanh mang đến cho quý khách hàng sản phẩm và dịch vụ tốt nhất, đáp ứng nhu cầu cần thiết của quý khách.
• Quý khách hàng có công trình, dự án cần tư vấn, hãy goi ngay qua hotline 0943. 466. 579 để nhận được sự hỗ trợ nhanh nhất và tận tình nhấtvà nhanh chóng nhất.

Với những cam kết trên, Công ty TNHH Công nghệ Môi trường Hòa Bình Xanh tin tưởng sẽ là đối tác tin cậy của quý khách hàng trong hành trình bảo vệ môi trường “Xanh – Sạch – Đẹp” . Hợp tác với Hòa Bình Xanh – Chung tay bảo vệ môi trường xanh!